1. Personele harcırahın ödenmesi ve yemek masraflarının tazmin edilmesi – hak mı yükümlülük mü?
Harcırah: personelin iş seyahatine gönderilmesi sırasında, şirketin personele ulaşım, barınma, harcırah masraflarını, aynı zamanda işveren tarafından onaylanan diğer masrafları tazmin etme zorunluluğu bulunmaktadır (RF İş Kanununun 168. maddesi).
Yemek masraflarının tazmin edilmesi: işverenin, personelin iş seyahati sırasındaki yemek masraflarını karşılama yükümlülüğü bulunmamaktadır. Dolayısıyla, yemek ödemeleri tazmin edilmesi zorunlu olan masrafların içerisine dahil edilmemiştir, işbu tazminat yükümlülük değil, haktır.
2. Harcırah ve yemek masraflarının tazmin edilmesi prosedüründe fark nedir?
Harcırah: harcırahın ödenmesi direkt olarak işverenin yükümlülüğüdür. Harcırahın amacı, personelin iş seyahati sırasında daimi yaşadığı yerden farklı bir yerde bulunmasından kaynaklanan ek masrafların karşılanmasıdır. İşbu tazminat, personelin başka şehirde iş yükümlülüklerini yerine getirmesi sırasında karşılaşacağı sıkıntıların tazminatıdır.
Yemek masraflarının tazmin edilmesi: yemek masraflarının tazminatı, personel tarafından iş seyahati sırasında, kendisinin fiilen yerine getirdiği iş yükümlülükleri ile ilgili değildir. Tazminat ödemesi, işvereni personele iş seyahatinde bulunduğu dönem için harcırah ödemesinden muaf tutmamaktadır.
3. Harcırahların ve yemek masraflarının tazmin edilmesine ait tutarların vergilendirilmesi.
Harcırah: norm dahilinde ödenen harcırah, kişisel gelir vergisine, geçici olarak iş göremezlik ve annelik ödeneklerine, zorunlu emeklilik sigortası ödeneklerine ve zorunlu sağlık sigortası ödeneklerine tabi değildir. Rusya içerisindeki iş seyahatleri için harcırah – 700 ruble, yurtdışındaki iş seyahatleri için 2500 ruble değerindedir (RF VK’ nin 422. maddesinin 2. fıkrası, 264. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi).
Yemek masraflarının tazmin edilmesi:
Sigorta ödenekleri: Yemek masraflarının tazmin edilmesi, İş Kanunu ile direkt olarak belirlenmemiştir, iş ilişkileri çerçevesinde ödenmektedir ve bundan dolayı genel kurala göre sigorta ödeneklerine tabidir.
Kişisel gelir vergisi: Personelin iş seyahati içerisindeki yemek masraflarına ait tazminat tutarlarının kişisel gelir vergisine tabi olup olmadığı hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Belirli bir mahkeme pratiğinin bulunmamasından dolayı, vergi organlarının, iş seyahati sırasında fiilen tazmin edilen tutarlardan, kişisel gelir vergisinin hesaplanması gerektiğini iddia edebilirler, bu durumda vergi organlarının görüşü mahkeme tarafından desteklenecektir. İşverenler için çözüm yolu – bu tür tazminatların kişisel gelir vergisine tabi tutulmasıdır. Aksi takdirde, bu konuyu mahkemede savunmak için hazır olmanız gerekecektir.
4. Kurumlar vergisinin hesaplanması sırasında harcırahların ve yemek masraflarının tazminatına ait giderin kaydı.
Harcırah: RF Vergi Kodeksinde kurumlar vergisinin hesaplanması esnasında harcırah tutarı ile ilgili herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır (Ticari ve mali kar’ ın tespitinde indirilecek bir giderdir). Harcırah, toplu sözleşmede veya şirket içi tutanaklar (örneğin, iş seyahati yönetmeliği) ile belirlenmiş olan tutarda, iş seyahatine ait olan giderlerin içerisinde hesaplanmaktadır (RF VK’ nin 264. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi, RF İş Kanununun 168. maddesinin 4. bölümü).
Yemek masraflarının tazmin edilmesi: İşbu soru için kesin bir cevap bulunmamaktadır. Maliye Bakanlığı’ nın görüşüne göre, yemek masraflarının tazminatı, iş seyahati ile ilgili olan diğer giderlerin içerisine dahil değildir. Belirli bir mahkeme pratiği bulunmamaktadır. Bundan dolayı, vergi organları ile olası tartışmaları önlemek amacıyla, bu tür giderlerin kurumlar vergisi hesaplamalarına dahil edilmemesi önerilmektedir (Ticari kar’ ın tespitinde dikkate alınacak, ancak mali kar’ ın tespitinde dikkate alınmayacaktır).
Seyahat esnasında müşteri ile yemek yenilmesi halinde, bu gider belgelendirilmek şartı ile şirket kayıtlarında gerek ticari kar’ ın gereksede mali kar’ ın tespitinde gider olarak dikkate alınacaktır. Çünkü burada şirket çalışanına sağlanan ayni bir menfaat söz konusu değildir, şirketin temsil-ağırlama gideri söz konusudur (Temsil-ağırlama giderlerindeki normu dikkate almanız gerektiğini unutmayın).
15.11.2019