RUSYA DESTEK

Yeni KDV oranına geçiş sırasında karşılaştığımız üç karışık durum

KDV oranı 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren değişecektir, bundan dolayı tartışmalı durumlar gündeme gelebilir. Vergiciler, geçiş döneminde nasıl çalışılacağı hakkında resmi açıklamalarda henüz bulunmamışlardır.

Eğer ticari işlem belgeleri, farklı KDV oranlarının geçerli olduğu dönemlerde hazırlanmış ise, 2019 yılında şirketler zorluklarla karşılaşacaklardır. Muhasebecinin sadece bir durumda, nasıl devam edeceğine dair şüphesi olmayacaktır: eğer satıcı, malı 2018 yılında sevk edip, parasını 1 Ocak 2019 tarihinden sonra almış ise. Bu durumda, KDV oranının değişmesi, hesaplamaları etkilemeyecektir. Alıcı, satıcının sçyot-faturası doğrultusunda, mal ve/veya hizmet bedelini %18 oranı ile ödeyecektir. Diğer durumlar biraz farklıdır.

1. durum

2018 yılında yüzde 100 avans aldık, malları ise 2019 yılında sevk ettik.

Satıcı, avanstan KDV’ yi, alıcıdan para aldığı tarihte hesaplamaktadır (VK’ nin 167. maddesinin 1. fıkrasının 2. bendi). Bundan dolayı, eğer alıcı avansı 2018 yılında ödemiş ise, değişiklikten önce geçerli olan oran kullanılmalıdır.

Eğer alıcı yeni yıldan önce para yatırmış ise, avans için 18/118 oranı kullanılacaktır. Realizasyondan KDV, sevkiyat gününde hesaplanır. Eğer 2019 yılında gerçekleşir ise, KDV oranı artık %20 olacaktır.

Tedarikçinin ve alıcının, KDV oranının artmasından dolayı meydana gelen zararları kimin üstleneceğini aralarında kararlaştırmaları gerekmektedir.

KDV oranının %18’ den %20’ ye değişmiş olmasından dolayı, ödeme sırasında fark oluşmaktadır (VK’ nin 164. maddesinin 3. fıkrası. 03.08.2018 tarih ve 303-FZ numaralı Federal Kanun redaksiyonunda).

Eğer alıcı ile gerçekleştirilen sözleşmede, malın fiyatının KDV dahil olduğu belirtilmiş ise, satıcı, işbu işlemden beklediğinden daha az gelir elde edecektir. Sözleşme doğrultusundaki bütün malları sevk edip, KDV’ yi yüksek oranda ödemek zorunda kalacaktır.

Eğer sözleşmede malın fiyatı KDV hariç olarak belirtilmiş ise, gelecek yıldaki sevkiyat daha pahalı olacaktır (KDV oranının artmasından dolayı). Bu durumda satıcının iki seçeneği vardır.

Birinci yol – mal miktarını azaltmak ve alıcıya avans tutarı eksi vergiler değerine karşılık gelen miktardaki malları sevk etmek.

İkinci yol – satıcı malı tamamen sevk edecek ve alacağını kayıtlarına yansıtacaktır. Ayrıca ek KDV’ yi kendisi karşılayacaktır. Eğer sözleşme tarafı (alıcı), aradaki farkı ödemeye razı olmaz ise, alacak zaman aşımı süresinin – 3 yıl sona erene kadar kayıtlarda kalacaktır (Medeni Kanununun 196. maddesinin 1. fıkrası). Daha sonra işbu tutar giderleştirilebilir.

Hangi seçeneğin kullanılacağını, sözleşme tarafları kendi aralarında belirleyeceklerdir. Kodekste geçiş hükümleri belirtilmemiştir. Bundan dolayı tedarikçi ve alıcının kendi aralarında, KDV oranının artmasından dolayı meydana gelen zararları kimin üstleneceğini kararlaştırmaları gerekmektedir.

2. durum

Malı 2018 yılında teslim aldık, 2019 yılında ise satıcıya iade ettik

Eğer alıcı, kayıtlarına aldığı düzgün malı iade etmek isterse, sçyot-faturayı hazırlamak zorundadır. Bu tür iade, geri realizasyon olarak kabul edilmektedir. Alıcı kendi sçyot-faturasına, satıcının kendisine kesmiş olduğu belgedeki bilgileri aktaramaz (Maliye Bakanlığı’ nın 21.05.2018 tarih ve 03-07-09/34040 numaralı mektubu).  

Alıcı malları, yüzde 18 oranının geçerli olduğu, 2018 yılında satın aldı. 2019 yılında satıcıya iade ediyor. KDV’ nin %20 oranından hesaplanması gerekmektedir.

İade sırasında alıcının sçyot-faturayı kesmek ve satış defterinde yansıtmak zorundadır (Hükümetin 26.12.2011 tarih ve 1137 numaralı hükmü ile onaylanan Kuralların 3. maddesi).  

Vergiciler, şirketlerin yeni KDV oranına geçiş döneminde nasıl hareket etmeleri gerektiği ile ilgili resmi mektupları henüz yayınlamamışlardır. Ancak Federal Vergi Servisinin, yeni yıla kadar açıklamalar yapacağını düşünmekteyiz.

Alıcının, malı kayıtlara almasından önce, iade etmek isteyebileceği durumlar da oluşabilir. Örneğin, mal defolu ve eksiklikler hemen tespit edildi. Bu durumda, alıcının ticari işlemi reddetme ve ödenmiş olan paraların geri iadesini talep etme hakkı bulunmaktadır (Medeni Kanunun 475. maddesinin 2. fıkrası, 518. maddesinin 1. fıkrası).   

Eğer alıcı iade edilen malı kayıtlara almamış ise, sçyot-faturanın kesilmesine gerek yoktur (Maliye Bakanlığı’ nın 07.04.2015 tarih ve 03-07-09/19392 numaralı mektubu). Bu durumda, satıcı, bütün malların iade edilmesi sırasında, alış defterinde kendi sçyot- faturasını registre edecektir (Maliye Bakanlığı’ nın 22.08.2016 tarih ve 03-07-11/48963 numaralı mektubu).

Malların bir bölümünün iade edilmesi sırasında, satıcı, düzeltme sçyot-fatura kesmektedir (Maliye Bakanlığı’ nın 07.04.2015 tarih ve 03-07-09/19392 numaralı mektubu).

Satıcı 2019 yılında mala ait olan paraları, alıcının 2018 yılında aktardığı tutarda geri alacaktır. Yeni KDV oranı iade tutarını etkilemeyecektir. Zira vergi tutarı, sevkiyat anında belirlenmektedir ve daha sonra tekrar hesaplanmamaktadır.

Mal 2018 yılında sevk edildi. İlerideki düzeltmeler sırasında, verginin oranı ve tutarı değişmeyecektir.

3. durum

2018 yılına ait sçyot-fatura 2019 yılında düzeltilmektedir

Hata bulunan sçyot-faturanın düzeltilmesi gerekmektedir. KDV tutarının değişmiş olması, sçyot-faturanın düzeltilme düzenini etkilememektedir.

Şirket, sçot-faturaya ait olan düzeltmeleri hazırlamaktadır, ancak vergi matrahını tekrardan belirlememektedir.

Bundan dolayı, belgedeki değişikliklerin 2019 yılında gerçekleştirilmesine bakılmaksızın, yeni KDV oranını - %20 uygulamaya gerek yoktur.

Sçyot-faturaya ait olan düzeltmeleri, ilk sçyot-faturadaki oran - %18 ile hazırlayın. Bununla birlikte, hatalı belgenin kesildiği anda geçerli olan sçyot-fatura formunu kullanın (Federal Vergi Servisi’ nin 07.06.2018 tarih ve SD-3-3/3806@ numaralı mektubu).

03.10.2018

Arşiv Makaleler