RUSYA DESTEK

Rusya Vergi Sistemi ve Şirketler Hukuku Hakkında Bilgi Sahibi Olmanın En Kısa Yolu

Rusya Federasyonu’ nda Limited Şirketlerin Genel Özellikleri


Daha önceden de belirittiğimiz üzere, yabancı sermayenin Rusya Federasyonu’ nda kullandığı en yaygın şirket türü limited şirkettir. Bu bölümde limited şirketlerin kısaca genel özelliklerine bakacağız.

  • Limited şirketlerin hukuki durumu RF Medeni Kanun ve Limited şirketler kanunu ile

belirlenir.

  • RF Medeni kanunun md:87 göre limited şirketler, sermayesi belli paylara bölünmüş bir veya birden fazla kişi tarafından kurulan şirketlerdir. Limited şirketlerin kurucu ortakları, şirket borçlarından kendilerine ait payların değeri kadar sorumludurlar. Ancak kurucu ortaklar, genel müdür veya şirket kararlarını etkileyecek diğer kişiler bilerek yaptığı eylemlerden (eylemsizliğinden) dolayı şirket iflas ederse, bu kişiler şirket borçlarından tüm mal varlığıyla müteselsil sorumluluk taşırlar (LTD şirketler kanunun 1. maddesinin 3. paragrafı).
  • “Limited şirketler hakkında” kanunun madde 2 paragraf 1 göre (bundan sonrası “kanun”) “bir veya bir kaç kişi (kişilik) tarafından kurulan, işletmenin kuruluş sermayesindeki payları- kuruluş evraklarında belirlenen orana göre ortaklar arasında paylaştırılan bir tüzel kişiliktir. Şirket ortakları, ortaklığın faaliyetlerinden sorumlu değillerdir, ancak ortaklığın faaliyetleri sonucu oluşabilecek zararlardan yatırılan payları kadar sorumludurlar.
  • Sermaye taahhüdünün tamamını yerine getirmeyen ortaklar, taahhüdün tamamını yerine getirip getirmediklerine bakılmaksızın taahhüt ettikleri payın değeri kadar şirket borçlarından sorumluluk taşırlar.
  • Limited şirketin ortak sayısı 50 kişiye geçemez aksi halde şirket ya anonim şirkete dönüşmelidir yada tasfiye edilmelidir.

Limited Şirketlerin Kuruluş Evrakları

Limited şirketlerin kuruluş evrağı, ortakların imzaladıkları ve onayladıkları tüzüktür. Limited şirketler kanununun md:12/2.fıkrası uyarınca tüzükte yer alacak bilgiler aşağıdaki gibidir:

  • Şirketin tam ve kısaltılmış ünvanı
  • Şirketin adresi
  • Sermaye tutarı
  • Yönetim organlarının yapısı ve yetkileri ve karar alma mekanizması, hangi kararların oy birliği hangilerinin basit çoğunlukla alınacağı durumların belirlemnesi
  • Şube ve filyaller ile ilgili bilgiler
  • Şirketin ortaklarının hak ve sorumlulukları
  • Pay devir süreci
  • Limited şirketler kanununun öngördüğü diğer bilgiler

Limited şirketin kuruluşu Genel Kurul’da oy birliği ile kararlaştırılır (Eğer ortak tek kişi ise bu karar o kişi tarafından kendi başına alınır). Şirketin tüzüğünde yürütülecek faaliyet konuları belirlenmelidir.

Kuruluş sermayesi

RF Ltd.Şti kanunun md:14 göre Limited şirketlerin kuruluş sermayesi ortakların taahhüt ettikleri payların nominal değerinden oluşur. Limited şirketlerin asgari sermaye tutarı 10 000 rubledir. Sermaye taahhüdü nakit, kıymetli evrak veya para cinsinden ifade edilebilen her türlü varlık yada mülkiyet hakkı olabilir. (Araziyi bedelsiz kullanma hakkı ticari şirketlerin sermaye taahhüdü olarak kabul edilmemektedir). Ayni sermaye taahhüdünün para cinsinden değeri Genel Kurul’da oy birliği ile tespit edilir. Eğer şirket ortağının beyan ettiği ayni sermaye tutarı 20000 Rubleyi geçiyorsa, ayni sermaye konusu varlığa değer biçmek için bağımsız uzman görevlendirilir. (Bu durumda ortağın ayni sermaye konusu varlığa biçtiği değer bağımsız uzman’ın beyan ettiği değerden fazla olamaz (Limited şirketler Kanunu md:15)).

Pay senetlerinin (Sermaye taahhüt borçlarının) ödenmesi

RF Ltd. Şti kanunun md:16 göre limited şirketin ortakları, şirketin devlet siciline kayıt tarihinden itibaren en geç 4 aylık süre içeresinde tüzükte taahhüt ettikleri sermaye taahhüt borçlarını ödemek zorundadır.

Şirketin, ortağına borçlu olduğu durumda, ortağın alacağından vazgeçmesi ve bu tutarı sermaye taahhüt borcuna saydırması kuruluş esnasında mümkün değildir. Sermaye artış kararı, sermaye taahhüt borcunun tamamının yerine getirilmesinden sonra mümkündür. Md 17.

Yedek akçe

Limited şirketler kanununda (md:30) anonim şirketler kanunundan farklı olarak yedek akçe fonu veyahut ta diğer fon ayırma zorunluluğu yoktur. Ortaklar isterlerse yedek akçe fonu ayırabilirler ve bunu istediği gibi harcayabilirler (kullanabilirler).

Zorunlu Tasfiye Hali

RF Medeni Kanunun md:90/4.fıkrasına göre 2.ci mali yılın ve takip eden mali yılların sonunda Limted şirketlerin net aktiflerinin değeri asgari sermaye tutarının altına inerse (10000 Ruble) Limited şirket tasfiye olmak zorundadır. Aynı hükümler limited şirketler kanunun 20. maddesinin 1. bendinde de yer almaktadır.

Zorunlu tasfiye prosedürünü vergi dairesi başlatabilir. Bu hakkı “Rusya Federasyonu Vergi organları” kanunun 7. maddesinin 11. bendinden almaktadır. Bu madde uyarınca vergi organları mahkemelerden her türlü tüzel kişiliklerin tasfiyesini mahkeme yoluyla isteyebilirler. Ancak RF arbitraj mahkemeleri bu konuda farklı bir yaklaşım sergileyebilmektedir. Eğer şirket vergi yükümlülüklerini yerine getiriyorsa, diğer şirketlere borçlarını zamanında ödüyorsa ve net aktif değerinin düzeltilmesi için adımlar atmışsa (örneğin mali yardım yapılmışsa) şirket tasfiyesi davası düşmektedir. Yine de 18 temmuz 2003 tarihli14-П nolu Rusya Federasyonu Anayasa mahkemesinin kararında, Medeni kanunun 99. maddesinin 4 bendinde ve limited şirketler kanunun 30. maddesinin 4. bentlerinde yer alan “NET AKTİF DEĞER” gerekçesinin zorunlu tasfiye için yeterli bir sebep olduğu belirtilmiştir.

Temettüler

RF Ltd. Şti kanunun md:28 göre limited şirketler 3 ay, yarıyıl ve 9 ay sonu itibarıyla ara (geçici) temettü ödeyebilirler. Ortaklar arasında dağıtılacak temettü tutarı, ortakların şirket sermayesinde sahip oldukları paylara göre orantılı olarak dağıtılır. Genel Kurul’da oy birliği ile alınan kararla, şirketin tüzüğünde temettüler için farklı dağılım oranları öngörülebilir.

Temettü dağıtım kararının alınabilmesi için bazı şartlar aranmaktadır:

1. Şirket sermayesinin tamamının ödenmiş olması.

2. Şirket net aktif değeri sermaye tutarından daha az ise veya temettü ödemeleri sonucunda şirket net aktif değeri sermaye tutarının altına inecek ise temettü ödemeleri yapılamaz.

3. Şirket iflas şartlarını taşıyor ise veya temettü ödemeleri sonucunda şirket iflas belirtilerine kavuşacak ise temettü ödemeleri yapılamaz.

Kararlardaki Oylama Oranları

RF Ltd. Şti kanunun md:32 göre Limited şirketin ortakları, şirket sermayesinde sahip oldukları payların değeri ile orantılı olarak oy kullanma hakkına sahiptirler. Genel Kurul’da oy birliği ile alınan kararla, şirketin tüzüğünde oylama sırasında ortaklar için farklı oy kullanım oranları öngörülebilinir. Söz konusu düzenin ortadan kaldırılması (farklı oy kullanım hakkı) yine oy birliği ile sağlanmalıdır. Şirket tüzüğünün değişikliği ve sermaye tutarının değişmesi ile ilgili kararlar ortaklar genel kurulunda oybirliği ile alınır. md 19

Şirket şubesi ve/veya temsilcilik açma kararı genel kurulda oyların 2/3’ü ile alınır. Limited şirketler kanununa göre Limited şirketin belli bir ortağına kanunda tanınan haklar dışında ilave haklar verilebilir. Söz konusu karar ortaklar genel kurulunda oyların 2/3’ü ile alınır. Eğer Limited şirketin tüm ortaklarına ilave hak tanınmak isteniyorsa ilgili karar ortaklar genel kurulunda oy birliği ile alınır.

Sermaye artışı kararı ortaklar genel kurulunda oyların 2/3’ü ile alınır. İlave ortak almak suretiyle sermaye artışı kararı ortaklar genel kurulunda oybirliği ile alınır.

Şirket ortaklarının sermaye taahhütlerini yerine getirmeleri ile ilgili karar ortaklar genel kurulunda oyların 2/3’ ü ile alınır.

Şirketin ana sözleşmesine (kuruluş anlaşmasına) değişikliklerin girmesi ile ilgili karar genel kurulda oy birliği ile alınır.

Şirketin tasfiye edilmesi ve hukuki şeklinin değiştirilmesi kararları genel kurulda oy birliği ile alınır.

Şirket tüzüğünün onaylanması ve ayrıca ortakların sermaye aidatı olarak taahhüt ettikleri varlıkların parasal değerinin tespiti ile ilgili karar oy birliği ile alınır. Ortaklara ait pay dağılımlarının değişebileceği pay satışı, payın 3.kişilere satışı ve bununla ilgili olarak değişikliklerin kuruluş evraklarına girmesi ile ilgili karar oy birliği ile alınır.

Mülküne haciz vesikası konulan borçlu ortağa ait payın (pay kısmının) gerçek değerinin, diğer şirket ortakları tarafından kendi payların dağılımına göre borçlu ortağın alacaklılarına ödenmesi kararı genel kurulda oy birliği alınır.

Sermaye paylarının şirket ortakları tarafından  eşit oranlarıyla artırılma kararı 2/3 oranıyla alınır. (Tüzükle farklı oy oranı öngörülebilir)

Şirket ortaklarının pay dağılımıyla orantılı olmaksızın sermaye paylarının ödenmesi hükümleri ve sermaye paylarının ödenmesine sınırlama getiren hükümler oy birliği ile alınır. Söz konusu hükümler yine oy birliği ile iptal edilir.

Yukarıda adı geçen sınırlamaları sadece belli bir ortak için tespit eden tüzük maddelerinin değişmesi ve kaldırılması, Genel Kurul’da oyların 2/3 çoğunluğu ile mümkündür.

Yönetim Kurulu

RF Ltd. Şti kanunun md:32 uyarınca şirket tüzüğü ile Yönetim Kurulu’nun oluşturulması öngörülebilir. Yönetim Kurulu üyelerinin yetkileri Limited şirketler kanunun öngördüğü düzen içinde tüzükle belirlenir. Şirket tüzüğü ile Yönetim Kurulu üyelerine aşağıdaki yetkiler verilebilir:

  • Şirket yönetim organlarının oluşturulması
  • Onların yetkilerinin önceden sona erdirilmesi
  • Yüksek tutarlı anlaşmaların yapılması
  • Onaylanması gereken anlaşmaların onaylanması
  • Genel Kurul’un çağırılması, toplanması ve düzenlenmesi
  • Limited şirketler kanunun öngördüğü diğer sorunların karara bağlanması

Belirtiğimiz üzere limited şirketler anonim şirketlere göre daha fazla tercih edildiği için bu konudaki açıklamalarımızı geniş tuttuk.

Limited şirketlerde yönetim kurulu zorunlu bir organ olmadığı halde bazı yatırımcıların tercih hakkını kullanarak yönetim kurulu oluşturduğunu görüyoruz. Bu tercih sebebi Genel Müdür’ ün sahip olduğu geniş yetkilerin bir bülümünün yönetim kurulu’na devredilerek genel müdür yetkilerinde sınırlama getirmektir.

14.11.2017